دستور العمل تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای عالی و مراکز استانی وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری

فصل اول- کلیات

ماده 1- هدف

به استناد ماده 3 آیین‌نامه مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده، مصوب 1397/11/27 رئیس قوه قضائیه و به منظور تحقق اهداف و انجام وظایف مقرر در این دستورالعمل، شورای عالی وکلا و شورای عالی کارشناسان رسمی مرکز و مراکز استانی وکلا و مراکز استانی کارشناسان رسمی دادگستری به تفکیک به شرح این دستورالعمل تشکیل و اداره می‌گردند.

ماده 2- اصطلاحات

واژه‌ها و اصطلاحات به کار رفته در این دستورالعمل در معانی مشروح ذیل به كار می رود:

1. مرکز: مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده؛
2. آیین نامه مرکز: آیین نامه مصوب 1397/11/27رئیس قوه قضائیه با اصلاحات و الحاقات بعدی؛
3. دستورالعمل: دستورالعمل تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای عالی و مراکز استانی وکلای و کارشناسان رسمی دادگستری؛
4. شورای عالی: شورای عالی وکلا و شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری مرکز؛
5. مراکز استانی: مراکز استانی وکلای قوه قضائیه و مراکز استانی کارشناسان رسمی دادگستری؛
6. مرکز استان: مرکز استانی وکلای قوه قضائیه و مرکز استانی کارشناسان رسمی دادگستری؛
7. هیأت نظارت بر انتخابات: هیأت نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی؛
8. هیأت اجرایی: هیأت اجرایی انتخابات؛
9. پروانه: پروانه وکالت دادگستری، کارشناس رسمی دادگستری و کارآموزی.

ماده 3– تفسیر دستورالعمل

هر گونه تفسیر در خصوص مفاد مندرج در این دستورالعمل توسط «کمیسیون استعلامات مرکز» پس از أخذ نظر از «کمیسیون تدوین مقررات مرکز» صورت می‌پذیرد.

فصل دوم - مراکز استانی

مبحث اول- کلیات

ماده 4- شخصیت و هدف از ایجاد مراکز استانی

مراکز استانی به عنوان نهاد حرفه‌ای عهده دار خدمات عمومی، دارای شخصیت حقوقی مستقل، غیردولتی و غیرانتفاعی بوده و تحت نظارت مرکز به منظور تمشیت امور وکلا، کارشناسان رسمی و کارآموزان مرکز و با هدف ارائه خدمات شایسته به مردم، مراجع قضایی، ادارات، موسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی غیر دولتی، شهرداری‌ها و بانک‌ها و اعضای وکیل، کارشناس و کارآموز به تفکیک در مرکز هر استان تشکیل می‌شود.

تبصره- مراکز استانی می‌توانند با هماهنگی مرکز در برخی از شهرستان‌های استان دفاتر نمایندگی تأسیس کنند. حدود وظایف و اختیارات دفاتر نمایندگی به پیشنهاد هیأت مدیره و با تائید معاونت مربوطه (وکلا یا کارشناسان) تعیین می‌شود.

ماده 5- وظایف و اختیارات مراکز استانی

وظایف و اختیارات مراکز استانی عبارت است از:

1. اداره امور راجع به وکلا و کارشناسی رسمی و نظارت بر عملکرد حرفه‌ای و رفتاری دارندگان پروانه‌های وكالت و كارشناسی و کارآموزان جهت حصول اطمینان از حسن جریان امور؛
2. تعامل سازنده با دادگستری‌ها، ادارات و دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی در چارچوب سیاست‌های مرکز؛
3. صدور پروانه کارآموزی وکالت برای داوطلبین واجد شرایط قانونی پس از تأیید مرکز، برگزاری دوره­ کارآموزی و آزمون‌های مربوطه، ارزیابی کارآموزان و برگزاری مراسم تحلیف مطابق تشریفات مقرر و با هماهنگی معاونت مربوطه؛
4. درخواست تعقیب مرتکبان تخلفات انتظامی از دادسرای انتظامی مرکز؛
5. برنامه ریزی و انجام تمهیدات لازم برای ارائه خدمات معاضدتی توسط اعضا؛
6. اجرای مصوبات و دستورات مرکز؛
7. انجام تمهیدات لازم جهت ارتقای سطح علمی و عملی کارآموزان، وکلا و کارشناسان رسمی و برگزاری دوره‏های آموزشی مطابق برنامه و سیاست‌های مرکز؛
8. انتشار كتب و نشریات حقوقی و تخصصی با هماهنگی معاونت برنامه ریزی و توسعه حقوقی؛
9. ارائه خدمات رفاهی، ورزشی و سایر خدمات مورد نیاز اعضاء ؛
10. انجام سایر امور مقرر در قوانین و مقررات و آئین نامه ها و دستورالعمل های مرکز و اموری که مطابق قانون برعهده اتحادیه‌های صنفی می‌باشد، مگر در مواردی که مطابق قوانین و مقررات مرکز ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.

ماده 6- ارکان مراکز استانی

مراکز استانی از ارکان ذیل تشکیل می‏شود:

1. مجمع عمومی؛
2. هیأت مدیره؛
3. بازرسان؛
4. دادسرا و دادگاه انتظامی

ماده 7- حدنصاب تشکیل مراکز استانی

حد نصاب لازم برای تشکیل هریک از مراکز استانی در هر استان، وجود 100 عضو دارای پروانه فعال در استان می‌باشد.

تبصره 1- عضو دارای پروانه فعال کسی است که پروانه وی معتبر بوده و در وضعیت تعلیق یا تودیع نبوده و مطابق مقررات تمدید شده باشد.

تبصره 2- در صورتی كه تعداد اعضای فعال در هر استان جهت تشکیل مرکز استان به حد نصاب نرسد، یكی از مراكز استانی همجوار، به تشخیص رئیس مركز، انجام وظایف مرکز استان در این استان‌ها را برعهده خواهد داشت و اعضای فعال در استان مزبور دارای همان حقوق و تکالیف سایر اعضای مرکز استانی همجوار می‌باشند.

مبحث دوم- مجمع عمومی

ماده 8 - اعضای مجمع عمومی

مجمع عمومی مراکز استانی حسب مورد از کارشناسان و وکلای عضو مرکز که دارای پروانه فعال باشند و همچنین کارآموزان وکالت تشکیل می‏شود.

ماده 9- اداره جلسات مجمع عمومی

اداره جلسات مجمع عمومی جهت انجام وظایف مقرر برعهده هیئت رئیسه مجمع خواهد بود. بازرسی که بیشترین رأی را در انتخابات تعیین بازرسان هیأت مدیره کسب نموده، رئیس مجمع، بازرس دوم به عنوان نایب رئیس، یک دبیر و سه نفر ناظر به انتخاب اعضای حاضر در مجمع عمومی ارکان هیئت رئیسه مجمع را تشکیل می‌دهند.

تبصره 1- در صورت عدم حضور هر یک از بازرسان فوق، نماینده معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز جایگزین وی خواهد شد.

تبصره 2- هر عضو تنها می‌تواند از طرف یکی از اعضا وکالتاً، در مجمع شرکت و در تصمیم گیری مشارکت نماید. در این صورت وکالتنامه باید حداقل 24 ساعت قبل از برگزاری جلسه در پروفایل شخصی آن‌ها در سامانه مربوطه بارگذاری شود و یا در روز مجمع به نائب رئیس مجمع عمومی تسلیم گردد.  

ماده 10- برگزاری جلسات مجمع عمومی

جلسات سالانه مجمع عمومی جهت انجام وظایف مقرر با حضور نماینده شورای عالی و نماینده معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز در سه ماهه اول سال مالی بعد برگزار می‌شود. در صورتی که انجام وظایف مزبور مستلزم تداوم جلسه مجمع عمومی باشد، جلسه مزبور ادامه خواهد یافت.

تبصره1- رئیس هیأت مدیره مرکز استان موظف است ضمن أخذ مجوزهای لازم از معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز، یک ماه قبل از برگزاری مجمع عمومی، از طریق انتشار اطلاعیه در پایگاه اینترنتی مرکز استان و ارسال پیامک به اعضا نسبت به دعوت از آن‌ها اقدام کند. در صورت عدم دعوت رئیس هیأت مدیره برای تشكیل مجمع عمومی، جلسه مجمع عمومی به دعوت بازرسان طی تشریفات یاد شده برگزار خواهد شد.

تبصره 2ـ جلسات مجمع در نوبت اول با حضور یک سوم اعضا و در صورت عدم تشکیل جلسه با نصاب مزبور به دعوت رئیس هیأت مدیره جلسه تجدید و در نوبت دوم با هر تعداد رسمیت می‏یابد. مصوبات مجمع عمومی با رأی اکثریت مطلق حاضرین معتبر خواهد بود.

ماده 11 – وظایف مجمع عمومی

وظایف و صلاحیت‌های مجمع عمومی عبارتند از:

1. استماع و بررسی گزارش عملکرد هیأت مدیره و مرکز استان؛
2. استماع گزارش موسسه حسابرسی رسمی و نتیجه بررسی صورت‌های مالی سالیانه مرکز استان؛
3. استماع گزارش بازرسان؛
4. بررسی و تصویب برنامه و خط مشی پیشنهادی هیأت مدیره؛
5. انتخاب مؤسسه حسابرسی رسمی مستقل پیشنهادی هیأت مدیره؛
6. رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به سایر موارد پیشنهادی که در محدوده اختیارات مراکز استانی بوده و توسط هیأت مدیره در دستور جلسه قرار می‌گیرد.

تبصره 1- هیأت مدیره موظف است یک نسخه از کلیه اسناد و مدارک به همراه صورتجلسه و مصوبات مجمع عمومی، برای معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارسال کند.

تبصره 2- در صورت عدم تصویب برنامه و خط مشی توسط مجمع، موضوع مزبور به همراه کلیه مستندات و توضیحات لازم جهت اتخاذ تصمیم نهایی از طریق رئیس جلسه به معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارجاع خواهد شد.

تبصره 3- نحوه اداره جلسات و ترتیب صحبت اعضای مجمع عمومی درخصوص موضوعات دستور جلسه و شیوه تصمیم گیری و ارائه گزارشات در اختیار هیأت رئیسه خواهد بود.

تبصره 4- مصوبات مجمع بعد از تطبیق مصوبات با آئین نامه ها و دستورالعمل ها و قوانین مربوطه و تائید آن از سوی معاونت بازرسی و امور استان ها قابل اجرا خواهد بود.

مبحث سوم- هیأت مدیره

ماده 12- تشکیل هیأت مدیره

هیأت مدیره مراکز استانی توسط اعضای مرکز استان و از طریق انتخابات مطابق این دستورالعمل و برای مدت 3 سال با رأی مخفی انتخاب می‌شوند.

تبصره 1- عضویت اعضا در هیأت مدیره‌ به عنوان عضو اصلی برای بیش از دو دوره متوالی ممنوع است. در صورتی که عضویت عضو اصلی در هیأت مدیره کمتر از نصف همان دوره طول بکشد، دوره مزبور در محدودیت بیش از دو دوره متوالی ملاک قرار نخواهد گرفت.

تبصره 2- اعضای هیات مدیره ای که در تمام دوره فعالیت اخیر خود از سوی معاونت بازرسی و امور استان ها بعنوان یکی از سه هیات مدیره برتر کشور انتخاب شده اند از قاعده تبصره فوق الذکر مستثنی خواهند بود.

ماده 13- جانشینی هیأت مدیره

در صورتی كه انتخاب هیأت مدیره جدید به هر علت انجام نشود و به تأخیر افتد و یا پس از تشکیل مطابق مقررات این دستورالعمل منحل گردد، تعدادی از اعضای مرکز استان یا یکی از مراکز استانی دیگر به تشخیص رئیس مرکز تا تشكیل هیأت مدیره جدید وظایف هیأت مدیره را برعهده خواهد داشت.

ماده 14- تعداد اعضای هیأت مدیره

تعداد اعضای هیأت مدیره مراکز استانی در استان تهران، هفت عضو اصلی و دو عضو علی البدل و در سایر استانها، پنج عضو اصلی و دو عضو علی‌البدل می‌باشد.

تبصره- در استان‌هایی که تعداد نامزدهای عضویت در هیأت مدیره کمتر از 6 نفر باشد، تعداد اعضای هیأت مدیره برای آن دوره سه نفر خواهد بود.

ماده 15- برگزاری اولین جلسه هیأت مدیره و تعیین هیأت رئیسه

اولین جلسه هیأت مدیره پس از قطعی شدن نتایج انتخابات و صدور احکام اعضای جدید از سوی رئیس مرکز، با دعوت رئیس هیأت اجرایی و با حضور اعضای جدید هیأت مدیره و بازرسین تشکیل و توسط رییس سنی جلسه به همراه یك منشی كه جوانترین عضو هیأت مدیره می‌باشد و همچنین با دعوت یك ناظر از سوی دادگستری کل استان اداره خواهد شد. اعضای هیأت مدیره در این جلسه از میان خود هیأت رئیسه را مرکب از یک نفر به‌عنوان رئیس، یک نفر نایب رئیس، یک نفر دبیر و یک نفر مسئول مالی به طور کتبی و با رأی مخفی برای مدت یک سال انتخاب می‏کنند.

تبصره 1- نتایج انتخابات هیأت رئیسه برای معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارسال و پس از تائید قابل اجرا می‌باشد.

تبصره 2- اعضای هیأت رئیسه برای یک سال انتخاب خواهند شد و برگزاری انتخابات مجدد منوط به کسب مجوز کتبی از معاونت بازرسی و امور استان‌ها خواهد بود. در صورت عدم موافقت معاونت بازرسی و امور استان‌ها با برگزاری انتخابات هیأت رئیسه جدید، هیأت رئیسه مستقر به فعالیت خود ادامه خواهد داد.

تبصره 3- در این انتخابات، رأی اکثریت مطلق (نصف به اضافه یک) تمام اعضای اصلی هیأت مدیره در دور اول و در صورت عدم حصول نتیجه برای یک یا چند نفر از اعضا، رأی اكثریت نسبی آنان در دور دوم (در همان جلسه) ملاك است. در دور دوم، رأی‌گیری میان دو نامزدی که بیشترین رأی را کسب نموده‌اند خواهد بود و در صورت تساوی در دور دوم بین دو نفر، اولویت با فردی است كه بیشترین رأی را در انتخابات هیأت مدیره كسب كرده باشد.

تبصره 4- هریک از اعضای هیأت مدیره می‌تواند از سمت خود استعفا دهد. پذیرش استعفا موکول به تصویب هیأت مدیره و تأیید معاونت بازرسی و امور استان­های مرکز است. عضو باید تقاضای استعفای خود را خطاب به رئیس هیأت مدیره نوشته و رونوشت آن را به بازرسین استان و معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارسال نماید. پس از وصول درخواست استعفا، در جلسه بعد ابتداء تقاضاى استعفاء قرائت شده و سپس عضو متقاضى استعفاء توضیحات خود را ارائه خواهد داد و سپس درصورت وجود، یک نفر نیز به عنوان مخالف صحبت خواهد نمود و پس از آن رأى‏گیرى به‌عمل مى‏آید.

تبصره 5- در صورتی که به هردلیل اعم از فوت، عزل، استعفا، تودیع، انتقال پروانه و غیره عضویت عضو دارای سمت در هیأت مدیره خاتمه یابد، انتخاب جایگزین وی در جلسه بعد مطابق تشریفات مقرر به عمل می‌آید. در این صورت، مدت عضویت عضو جدید تا انتهای همان دوره هیأت مدیره خواهد بود.   

ماده 16- تحویل هیأت مدیره

پس از تعیین اعضای هیأت رئیسه جدید، رئیس هیئت مدیره قبلی موظف است حداکثر ظرف یک هفته، ضمن تشكیل جلسه با هماهنگی رئیس و اعضای هیئت مدیره جدید و بازرسین جدید، گزارش عملكرد خود را كتباً ارائه و محل كار، دفاتر، اسناد، اموال، اشیاء، دسته چك و مهرهای مرکز استان را با تنظیم صورتجلسه به رئیس هیئت مدیره جدید تحویل دهد و گزارش مالی و آخرین موجودی حساب‌ها را كه توسط بازرسین جدید و قدیم تائید شده باشد، اعلام و ترتیب انتقال آن‌ها را با رعایت کلیه تشریفات قانونی فراهم كند.

تبصره: در صورت عدم تشکیل جلسه تحویل هیأت مدیره، معاونت بازرسی و امور استان‌ها رأساً نسبت برگزاری جلسه مذکور اقدام می‌کند.

ماده 17- جلسات هیأت مدیره

 جلسات هیأت مدیره با حضور نصف به علاوه یک اعضاء اصلی رسمیت می‏یابد و در صورت عدم حصول نصاب مذكور، جلسه تجدید می‌شود. تصمیمات هیأت مدیره تنها با اکثریت مطلق آراء اعضای اصلی حاضر در جلسه، تصویب می‏شود.

تبصره 1 - جلسات هیئت مدیره باید حداقل هر دو هفته یك بار تشكیل و خلاصه مذاكرات و مصوبات در صورتجلسه درج و به امضای حاضران برسد و ظرف یک هفته از تاریخ جلسه به همراه خلاصه مذاکرات به معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارسال گردد و پس از تایید واحد مذکور در پایگاه الکترونیکی مرکز استان منتشر گردد.

تبصره 2- معاونت بازرسی و امور استان‌ها مکلف است مغایرت احتمالی مصوبات هیأت مدیره را با قوانین و مقررات مرکز حداکثر ظرف یک هفته به مرکز استان اعلام نماید. عدم اعلام به منزله تأیید مصوبات صورتجلسه هیأت مدیره می‌باشد. مصوبات هیأت مدیره در چارچوب قوانین و ضوابط مربوطه معتبر می‌باشد و در صورت کشف مغایرت، همه یا بخشی از آن که مغایر قانون و مقررات بوده، از زمان صدور ابطال خواهد شد و نمیتواند موجب ایجاد هیچگونه حقی قلمداد گردد. متخلفین در برابر موارد احتمالی اضرار به غیر شخصا مسئول خواهند بود.

ماده 18- وظایف و اختیارات هیأت مدیره های استانی

وظایف و اختیارات هیأت مدیره به شرح ذیل می‏باشد:

1. اجرای مصوبات مجمع عمومی؛
2. اداره امور مرکز استانی؛
3. بررسی پیشنهادات رئیس و سایر اعضای هیأت مدیره؛
4. انجام کلیه امور اداری جهت استمرار فعالیت اعضا با هماهنگی کمیسیون‌ها و معاونت‌های ذی ربط در مرکز؛
5. تصویب بودجه سالانه و ارائه به مجمع عمومی؛
6. وصول درآمد و انجام هزینه ­ها (تخصیص اعتبار) براساس بودجه سالانه، جهت اداره امور مرکز استانی براساس قوانین و مقررات؛
7. تهیه برنامه و خط مشی آتی مرکز استانی و ارائه به مجمع عمومی جهت تصویب؛
8. تهیه صورت‌های مالی و ارائه آن به بازرسان، حسابرس رسمی و مجمع عمومی؛
9. اتخاذ تصمیم در خصوص انعقاد هر نوع قرارداد از جمله خرید و فروش و معاوضه اموال منقول و غیرمنقول مرکز استان، تغییر، تبدیل، فسخ و اقاله آن‌ها با اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط و آیین‌نامه‌های ابلاغی؛
10. ارائه پیشنهاد أخذ تسهیلات و وام از مراجع قانونی و یا سرمایه‌گذاری از محل منابع در اختیار، به معاونت بازرسی و امور استان‌ها جهت تصویب؛
11. اتخاذ تصمیم در خصوص افتتاح و مسدود کردن حساب نزد بانک­ها به نام مرکز استان با هماهنگی معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی مرکز؛
12. تهیه گزارش­های سالیانه مرکز استانی جهت ارائه به بازرسان، موسسه حسابرسی رسمی و مجمع عمومی؛
13. تصویب تعداد نیروی انسانی مورد نیاز مرکز استانی در چارچوب قوانین و مقررات ابلاغی؛
14. تصویب ارجاع دعاوی و اختلافات مرکز استانی به داوری و صلح دعاوی با هماهنگی دیوان داوری مرکز؛
15. رسیدگی به اختلافات وکلا، کارشناسان و کارآموزان با یکدیگر در کمیته های صلح و سازش؛
16. پیش گیری از هرگونه اقدام خلاف شئون شغلی توسط اعضا؛
17. بررسی اولیه شكایات اشخاص از وکلا یا کارشناسان و سعی در ایجاد مصالحه در کمیته صلح و سازش با هماهنگی دیوان داوری مرکز(در صورتی‌كه موضوع فقط جنبه خصوصی داشته باشد)؛
18. ایجاد كمیسیون‌های مورد نیاز یا حذف کمیسیون مرکز استانی با تائید معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز و تعیین اعضای آن؛
19. تقسیم کارشناسی‌های ارجاع شده از سوی محاکم، ادارات و سازمان‌ها و نهادهای عمومی و خصوصی به صورت الکترونیکی و با رعایت عدالت و برابری و با نظارت بازرسین؛
20. همکاری با مرکز و شورای عالی در برگزاری آزمون؛
21. برگزاری مراسم تحلیف؛
22. صدور پروانه کارآموزی برای داوطلبان پذیرفته شده مطابق اعلام مرکز؛
23. صدور و تمدید دفترچه‌های اعضا براساس شرایط اعلامی؛
24. صدور پروانه‌های وکالت اتفاقی براساس شرایط قانونی؛
25. تعامل و همکاری با تشکیلات قضایی استان و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی از قبیل سازمان­ها و نهادهای عمومی و دولتی یا سازمان­های مردم­نهاد در سطح استان و ارائه خدمات حقوقی، کارشناسی و مشورتی به آن‌ها؛
26.   ارتباط با نهادها و سازمان‌های مختلف در استان‌های دیگر در صورت ضرورت با هماهنگی معاونت مربوطه؛
27. ایجاد ارتباط و همكاری و هماهنگی بین فعالیت‌های اعضای مرکز استانی با مركز، مراجع قضایی و سازمان‌ها و ادارات سطح استان و مراکز علمی و دانشگاهی و هماهنگی میان گروه‌های کارشناسی حسب مورد به خصوص در مورد پیشگیری از وقوع جرم؛
28. معرفی وکیل معاضدتی یا تسخیری به افراد واجد شرایط؛
29. نظارت بر فعالیت وکلای معاضدتی و تسخیری؛
30. تعیین کارشناس یا کارشناسان کشیک در رشته‌های مورد نیاز و معرفی آن‌ها به رئیس حوزه قضایی و ادارات اجرای ثبت؛
31. نظارت بر فعالیت کارشناسان کشیک در خارج از وقت اداری؛
32. تنظیم برنامه معاضدت قضایی و ارائه گزارش و نتایج آن به کمیسیون معاضدت مرکز؛
33. برگزاری سمینارهای علمی و جلسات سخنرانی در موضوعات و موضوعات مختلف حقوقی و رشته‌های مختلف کارشناسی و تدوین برنامه آموزشی سالیانه، كلاس‌های آموزشی و کارگاه­های علمی برای اعضا، با دعوت از متخصصان، قضات و اساتید دانشگاه جهت ارتقاء اعضاء و صدور گواهینامه با هماهنگی و موافقت معاونت مربوطه؛
34. أخذ مجوزهای قانونی مورد نیاز جهت تشکیل تعاونی‌های اعضا و سایر شخصیت‌های حقوقی مورد نیاز در چارچوب سیاست‌های مرکز پس از تائید معاونت بازرسی و امور استانها؛
35. انتشار مجله یا كتب و جزوات تخصصی با هماهنگی و تأیید معاونت برنامه ریزی و توسعه حقوقی؛
36. رسیدگی به مشكلات اعضاء و انعکاس آن به معاونت مربوطه؛
37. ارائه خدمات رفاهی به اعضاء با هماهنگی کمیسیون رفاهی مرکز؛
38. نظارت بر عملكرد اعضای مرکز استان از جهت رعایت ضوابط و مقررات مربوط به وکالت یا کارشناسی رسمی دادگستری و رعایت اصول اخلاقی و اعتقادی و شئون شغلی و بازرسی مستمر از دفاتر وكلاء و كارشناسان با هماهنگی بازرسان مرکز استانی و اعلام تذکرات لازم به آن‌ها و ارجاع تخلفات آنها به مراجع انتظامی مربوطه در صورت اطلاع از وقوع تخلف؛
39. رسیدگی به درخواست‌های نقل و انتقال و اعلام نظر در مورد آن‌ها در چارچوب دستورالعمل مربوطه؛
40. اجرای آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و تصمیمات مركز ؛
41. اتخاذ تصمیم در خصوص ایجاد دفاتر نمایندگی مرکز استان در شهرستان‌های تابعه استان و تعیین مسئول دفتر با هماهنگی معاونت بازرسی و امور استان‌ها و ارجاع برخی امور اداری به دفاتر مزبور؛
42. صدور بیانیه و اعلام مواضع رسمی در چارچوب صلاحیت‌های مرکز استان؛
43. ایجاد و مدیریت سامانه‌های اطلاع‌رسانی به اعضا از جمله پایگاه اینترنتی، سامانه اطلاع‌رسانی پیامکی و شبکه‌های اجتماعی در چارچوب ضوابط و قالب اعلامی از سوی مرکز؛
44. اتخاذ تصمیم راجع به کلیه اموری که توسط اعضاء هیأت مدیره در محدوده اختیارات هیأت مدیره پیشنهاد می‏شود؛
45. اجرای سایر وظایف و اختیاراتی که به موجب این دستورالعمل و سایر قوانین و مقررات برای مراکز استانی پیش‏بینی شده است؛

تبصره1- تصمیمات و مصوبات هیأت مدیره در چارچوب قوانین، مقررات، آئین‌نامه و دستورالعمل‌های مرکز معتبر می‌باشد. مرجع رسیدگی به اعتراضات نسبت به تصمیمات و مصوبات هیأت مدیره حسب مورد معاونت بازرسی و امور استان‌ها می‌باشد.

تبصره 2- هر یک از اعضای مراکز استانی در صورت مغایرت تصمیمات و مصوبات هیأت مدیره با قوانین، مقررات، آئین‌نامه و دستورالعمل‌های مرکز می‌توانند اعتراض خود را ابتدا نزد بازرس مرکز استان و در صورت عدم رسیدگی از طریق سامانه مرکز نزد معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ثبت و از طریق أخذ کد رهگیری، شکایت خود را پیگیری نمایند.

ماده 19- وظایف رئیس هیأت مدیره

رییس هیأت مدیره، ریاست مرکز استان را بر عهده دارد و نماینده حقوقی و قانونی مرکز استانی در کلیه مراجع اداری قضایی و سازمان‌ها و ادارات دولتی و غیر دولتی و در مقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی سطح استان است و می‌تواند نماینده یا وکیل معرفی نماید. رئیس هیأت مدیره، مجری مصوبات هیأت مدیره بوده و وظایف و حدود اختیارات وی به شرح زیر است:

1. اداره امور مرکز استان در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه و مصوبات هیأت مدیره؛
2. امضا قرارداد کارکنان مرکز استان و اخراج و تعیین جایگاه شغلی آن‌ها با رعایت قوانین و مقررات مربوط؛
3. اقدام به صلح و سازش و ارجاع دعاوی مرکز استان به داوری با رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از تصویب هیأت مدیره  و با هماهنگی دیوان داوری مرکز؛
4. تهیه و تنظیم و ارایه خط مشی، برنامه و بودجه سالانه، صورت‏ های مالی، گزارش‏ها و عملکرد مرکز به هیأت مدیره؛
5. حفظ حقوق و اموال مرکز استان، وصول مطالبات و پرداخت بدهی‏های آن با هماهنگی مسئول مالی و بازرسان؛
6. تشکیل و اداره جلسات هیأت مدیره؛
7. اتخاذ تدابیر لازم و تلاش جهت ارتقاء مرکز استان در سطح استان با هماهنگی اعضای هیأت مدیره؛
8. ابلاغ و اجرای تصمیمات و مصوبات هیأت مدیره و مرکز؛
9. انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی و خصوصی در سطح استان با هماهنگی کمیسیون‌های مربوطه در مرکز؛
10. نظارت بر حسن جریان امور اجرایی و اداری مرکز استان و اتخاذ تصمیمات لازم جهت ارتقاء سطح خدمت رسانی مرکز پس از تصویب در هیئت مدیره؛
11. صدور احکام رئیس و اعضای کمیسیون­های مرکز استان پس از تصویب هیأت مدیره؛
12. اعلام گزارش عملكرد هیأت مدیره هر سه ماه یكبار به بازرسان، شورای عالی و معاونت مربوطه مرکز؛
13. سایر وظایف و اختیاراتی که به موجب قوانین و مقررات برای رییس مرکز استان پیش‏بینی شده است.

تبصره 1- در صورت غیبت رئیس هیأت مدیره در جلسه، نایب رئیس اداره همان جلسه را برعهده خواهد داشت. غیبت بیش از چهار جلسه متوالی رئیس هیأت مدیره در جلسات از موجبات تغییر رئیس هیأت مدیره خواهد بود مگر مواردی که با اخذ موافقت قبلی معاونت بازرسی و امور استان‌ها صورت گرفته باشد.

تبصره 2- رئیس هیأت مدیره می تواند برخی از اختیارات اجرایی خود را به نایب رئیس تفویض كند و یا در مواردی خاص با موافقت هیأت مدیره نماینده تعیین نماید. این امر نافی مسئولیت‌های رییس هیأت مدیره نخواهد بود.

تبصره 3- کلیه مکاتبات اداری و اسناد و اوراق غیر تعهد آور و غیر مالی با امضای رئیس هیأت مدیره دارای اعتبار خواهد بود.

تبصره 4- در صورت استعفا یا هرگونه جابجایی رئیس هیأت مدیره، نائب رئیس هیأت مدیره یا یکی از اعضای استان بنا بر تشخیص معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز، به عنوان سرپرست اداره امور هیأت مدیره را تا زمان معین بر عهده خواهد داشت.

تبصره 5- رئیس هیأت مدیره نمی‌تواند به طور همزمان در هر یک از نهادها و تشکل‌های صنفی و حرفه ای و متناظر با مأموریت‌های مرکز به عنوان رئیس یا عضو موظف فعالیت نماید به جز در مواردی که مجوز آن از سوی رئیس مرکز صادر شود.

ماده 20- وظایف مسئول مالی هیأت مدیره

مسئول مالی انجام وظایف زیر را بر عهده دارد:

1. نظارت بر تهیه صورت‌های مالی و گزارش‌های مالی دوره ای و ارائه آن به هیأت مدیره؛
2. پیگیری وصول سهم قانونی مرکز از مراجع مختلف در استان؛
3. نظارت بر امور حسابداری مرکز استان جهت تنظیم و نگه داری صحیح اسناد و گزارش سوء جریانات مالی مرکز استانی به هیأت مدیره؛
4. کنترل صورتحساب‌های بانکی و مطابقت آن با دفاتر و سیستم  مالی؛
5. بررسی و نظارت بر حساب‌های دریافت و پرداخت، دفاتر مالی و ثبت در دفاتر قانونی و سیستم مالی؛
6. کنترل و  نظارت بر نحوه نگهداری کلیه سوابق و اسناد و مدارک مالی؛
7. اجرای آئین نامه مالی و معاملاتی مرکز در استان؛
8. کنترل فرایندها و فعالیت‌های مالی و کدینگ حساب‌ها بر اساس شیوه نامه ابلاغی از سوی مرکز؛
9. بررسی و گزارش انحرافات از بودجه مصوب در جلسات هیأت مدیره به صورت ماهیانه؛
10. امضای اسناد مالی و اوراق تعهد آور به همراه رئیس هیأت مدیره؛
11. پرداخت صحیح و قانونی حقوق کارکنان مرکز استان مطابق قوانین و مقررات مربوطه؛
12. پیگیری وصول درآمد های قانونی مرکز موضوع ماده 52؛

تبصره- امضای اسناد مالی و اوراق تعهد آور مرکز استانی بر عهده مسئول مالی و رئیس هیأت مدیره بوده و به همراه مهر مرکز استان معتبر می‌باشد. در صورت غیبت رئیس، نائب رئیس هیأت مدیره می‌تواند به همراه مسئول مالی، اسناد مربوطه را امضا کند.

ماده 21- وظایف دبیر هیأت مدیره

دبیر هیأت مدیره مسئولیت هماهنگی زمان برگزاری جلسات هیأت مدیره، صدور و ارسال دعوت نامه، تعیین دستور جلسات با هماهنگی رئیس هیأت مدیره، تنظیم صورت جلسات و ثبت پیشنهادات و تذکرات بازرس ذیل هر صورت جلسه، ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات و همچنین انتشار مصوبات و خلاصه مذاکرات هیأت مدیره را در چارچوب قوانین و مقررات برعهده دارد.

ماده 22 – تفویض وظایف به کمیسیون‌ها

هیأت مدیره موظف است تا یک ماه بعد از شروع فعالیت نسبت به تشکیل کمیسیون‌های «نظارت و بازرسی»، «نقل و انتقالات»، «کارآموزی و آموزش»، «وکالت معاضدتی و تسخیری»(ویژه مراکز وکلا)، «ارجاع و معاضدت» (ویژه مراکز کارشناسان) و «صلح و سازش» اقدام نماید و امور و وظایف مربوطه را از طریق آن‌ها انجام دهد. علاوه بر کمیسیون‌های مذکور، هیأت مدیره می‌تواند جهت انجام سایر وظایف خود، کمیسیون‌های تخصصی از قبیل «حقوق بشر»، «امور بانوان»، «صیانت از مرکز و حمایت از اعضا»، «پژوهش»، «فرهنگی و رفاهی» و «ورزش» با هماهنگی معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز، ایجاد و وظایف مربوطه را به کمیسیون ذی‌ربط تفویض کند. هر یک از کمیسیون‌ها تحت نظر هیأت مدیره فعالیت می‌کند و تفویض وظایف هیأت مدیره به کمیسیون‌ها، نافی مسئولیت هیأت مدیره نخواهد بود.

تبصره 1- مدت فعالیت اعضای کمیسیون‌ها حداقل یک و حداکثر سه سال و تا پایان دوره هیأت مدیره می‌باشد. تا پیش از تشکیل هر کمیسیون توسط هیأت مدیره جدید، کمیسیون‌های سابق به کار خود ادامه می‌دهند.

تبصره 2- در مواردی که در سایر مقررات مرکز تشکیل برخی کمیسیون‌های خاص پیش بینی شده باشد، هیأت مدیره مکلف به تشکیل آن خواهد بود.

تبصره 3- رئیس هر یک از کمیسیون‌های اصلی، به پیشنهاد هیأت مدیره و توسط رئیس کمیسیون متناظر در مرکز تعیین می‌شود. در خصوص سایر کمیسیون‌ها، رئیس توسط هیأت مدیره یا در صورت تفویض هیأت مدیره از سوی اعضای همان کمیسیون انتخاب می‌شود. هر فرد حداکثر می‌تواند رئیس یک کمیسیون باشد. رئیس وظیفه تعیین دستور جلسات، دعوت از اعضا برای جلسات، تنظیم صورتجلسات و ثبت در دفاتر و سایر امور دفتری و اداری و ارائه مصوبات کمیسیون به هیأت مدیره و کمیسیون متناظر را در مرکز ظرف مدت حداکثر یک هفته از تاریخ تصویب در کمیسیون بر عهده دارد. مصوبات کمیسیون‌ها در صورت عدم اعتراض هیأت مدیره ظرف 2 هفته، مصوبه هیأت مدیره محسوب و معتبر می‌باشند.

تبصره 4- کمیسیون در مواردی که ضروری تشخیص دهد می‌تواند برای انجام امور خود یک دبیر انتخاب کند. در این صورت بخشی از اختیارات رئیس کمیسیون با تصویب هیأت مدیره به دبیر قابل تفیض خواهد بود. کمیسیون می‌تواند یک یا چند مشاور از غیر اعضای مرکز داشته باشد. مشاور کمیسیون با پیشنهاد رئیس کمیسیون و توسط هیأت مدیره تعیین می‌شود.

تبصره 5- هر کمیسیون حداقل 3 و حداکثر 5 عضو دارد. تعداد و اعضای هر یک از کمیسیون‌ها توسط هیأت مدیره از بین اعضای مرکز استان که دارای شرایط ذیل باشند، تعیین می‌شوند. هیأت مدیره و معاونتهای مربوطه در مرکز می‌تواند اعضای کمیسیون را عزل کنند.

1. دارا بودن پروانه فعال؛
2. تمرکز فعالیت در همان استان؛
3. فقدان محکومیت انتظامی درجه 4 و بالاتر؛
4. عضویت در سامانه شفافیت عملکرد مرکز؛

تبصره 6- عضویت اساتید یا فعالان شاخص استان در کمیسیون­های تخصصی منوط به آنکه اکثریت اعضای کمیسیون نباشند با تصویب اکثریت مطلق اعضای هیأت مدیره مجاز است.

تبصره 7- کمیسیون‌ها تحت نظر هیأت مدیره با هماهنگی کمیسیون‌های متناظرخود در مرکز فعالیت می‌نمایند.

مبحث چهارم- بازرسان

ماده 23- انتخاب بازرسان

همزمان با انتخاب اعضای هیأت مدیره، دو بازرس اصلی و یک بازرس علی‌البدل برای مدت سه سال از سوی اعضای مرکز استان انتخاب می‏شوند. در صورت عدم انتخاب بازرس یا در صورتی که تعداد نامزدین سمت بازرسی کمتر از 4 نفر باشند معاونت بازرسی و امور استانها میتواند نسبت به انتصاب بازرس یا بازرسان در استان برای انجام وظایف ماده 24 این دستورالعمل اقدام نماید.

ماده 24- وظایف بازرسان

وظایف و صلاحیت‌های بازرسان عبارت است از:

1. بررسی دفاتر، اسناد و مدارك مرکز استانی و ارائه گزارش به مجمع عمومی؛
2. بازرسی و اظهار نظر در مورد صورت مالی مرکز استان و ارائه آن به مجمع عمومی؛
3. بررسی و اظهار نظر در خصوص اموری که از سوی مجمع عمومی ارجاع می‌شود، در حدود مقررات؛
4. بررسی و اظهار نظر در مورد گزارش­های هیأت مدیره به مجمع عمومی سالیانه؛
5. همکاری با معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز و انجام امور محوله از سوی مرکز و ارائه گزارش دوره‌ای به مرکز؛
6. حضور در جلسات هیأت مدیره و ارائه پیشنهاد و تذکر، بدون حق رای در چارچوب این دستورالعمل و قوانین و مقررات مربوطه؛
7. رسیدگی به شکایت اعضا از هیأت مدیره و کارکنان مرکز استان.

تبصره 1- بازرسان موظفند بدون دخالت در امور اجرایی مرکز و با رعایت اصول حسن همکاری، وضعیت اجرایی، اداری و مالی مرکز استانی را بررسی و بر عملکرد آن نظارت داشته باشند و در صورت مشاهده تخلف یا سوءمدیریت و سوءجریان امور در مرکز استانی، موضوع را به صورت مکتوب به هیأت مدیره اعلام و در صورت عدم اصلاح، موضوع را به معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز گزارش و در صورت تأیید مرکز به اولین مجمع عمومی گزارش دهند. علاوه بر گزارش­های مذکور، بازرسان موظف­اند هر شش ماه یک بار گزارشی از جریان امور هیأت مدیره به معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز ارائه کنند. این گزارش درصورت تأیید مرکز در پایگاه اطلاع رسانی مرکز استان منتشر خواهد شد.

تبصره 2- در صورت درخواست کتبی هر یک از بازرسان، رئیس و اعضای هیأت مدیره موظفند اطلاعات، مدارک و مستندات مورد درخواست بازرس را در اختیار وی قرار دهند.

ماده 25- تهیه گزارش بازرسی

 گزارش بازرسی توسط بازرسان تهیه می‌شود و ملاک در تنظیم آن، نظریه اکثریت است. در عین حال در صورت وجود اختلاف نظر بین بازرسان، موارد اختلاف با ذکر دلیل در گزارش قید خواهد شد. در صورتی که یکی از بازرسان، در هر حال در انجام وظیفه بازرسی و تنظیم گزارش شرکت ننماید، بازرس علی البدل از سوی مرکز جایگزین می­شود.

تبصره - گزارش بازرسان بعد از قرائت در جلسه مجمع عمومی در صورت تصویب مجمع در پایگاه الکترونیکی مرکز استان منتشر می‌شود.

ماده 26- اعلام تخلفات اعضای هیأت مدیره

 چنانچه هر یک از بازرسان در راستای وظایف خود، هر نوع تخلفی در انجام وظایف محوله از سوی اعضای هیأت مدیره مشاهده نماید، موظف است مراتب را با ذکر دلیل و مستندات به معاونت بازرسی و امور استان‌ها گزارش دهد.

ماده 27- امکان استفاده از کارشناسان

بازرسان در راستای اعمال وظایف بازرسی و ارزیابی عملکرد مالی هیأت مدیره، حسب مورد می‌توانند پس از تائید معاونت بازرسی و اموراستانها از نظرات مشورتی و کارشناسی متخصصان امور مالی و حسابداری و غیره بهره گیرند و یا از کارشناس امور حسابداری  و حسابرسی عضو مرکز استفاده کنند.

ماده 28- رسیدگی به تخلفات بازرسان

معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز موظف است نسبت به عملکرد بازرسان و حسن انجام وظایف محوله نظارت نماید و در صورتی که تخلفی مشاهده نماید با هماهنگی معاونت مربوطه تصمیم مقتضی را اتخاذ نماید.

مبحث پنجم- دادگاه و دادسرای انتظامی

ماده 29- تشکیل دادگاه و دادسرای انتظامی

در هر استان مطابق آئین‌نامه به منظور تعقیب و رسیدگی به تخلفات اعضای مرکز استان، دادگاه بدوی و دادسرای انتظامی استان تشکیل می‌شود.

ماده 30- تعداد و نحوه نصب عضو دادگاه بدوی انتظامی

دادگاه‌های بدوی انتظامی دارای یک عضو به‌عنوان رئیس می‌باشد که با معرفی رئیس مرکز از بین قضات دارای پایه ۹ قضایی و بالاتر توسط رئیس قوه قضائیه منصوب می‌گردد.

ماده 31- تعداد و نحوه نصب دادیار انتظامی

دادسرای انتظامی استان می‌تواند یک یا چند شعبه دادیاری داشته باشد. ریاست دادسرای انتظامی استان با یکی از دادیاران انتظامی به انتخاب دادستان انتظامی مرکز است. دادیاران انتظامی مرکز استان به پیشنهاد دادستان انتظامی مرکز برای مدت مورد معین توسط رئیس مرکز از بین وکلا و کارشناسان انتخاب می‌شود.

مبحث ششم- انتخابات 

ماده 32- زمان برگزاری انتخابات هیأت مدیره و بازرسان

انتخابات بازرسان و هیأت مدیره‌های مراکز استانی به صورت سراسری و هماهنگ در بهمن ماه برگزار می‌شود.

تبصره1- معاونت بازرسی و امور استان­ها حداقل 100 روز قبل از برگزاری انتخابات، ضمن صدور دستور شروع به کار ستاد انتخابات، اطلاعیه مربوط به روز برگزاری، شرایط و نحوه ثبت نام نامزدها و رأی‌گیری، تشکیل ستاد انتخابات مرکز و هیأت‌های اجرایی انتخابات و نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی و سایر موارد مقتضی را صادر می‌نماید.

تبصره2- در صورتی که وضعیت استانی دارای شرایط خاص باشد می‌توان بنا به تشخیص معاونت بازرسی و امور استان‌ها نسبت به برگزاری انتخابات میان دوره ای یا نصب سرپرست اقدام نمود.  

ماده 33- ستاد انتخابات مرکز

به منظور هماهنگی و مدیریت اجرای انتخابات، ستاد انتخابات مرکز متشکل از معاون بازرسی و امور استان‌های مرکز به عنوان رئیس ستاد، مسئول حفاظت و اطلاعات مرکز یا نماینده وی، معاونت‌ وکلا، معاونت کارشناسان رسمی، دادستان انتظامی، مسئول واحد فناوری اطلاعات و مسئول واحد سنجش و  ارزیابی مرکز تشکیل می‌شود. چنانچه هر یک از اعضای ستاد انتخابات نامزد انتخابات هیأت مدیره یا بازرسان باشند بنا به تشخیص رئیس ستاد فرد دیگری جایگزین خواهد شد.

مسئولیت اجرای انتخابات و تهیه مقدمات لازم برعهده ستاد انتخابات مرکز می‌باشد. ستاد مزبور مکلف است در مهلت ثبت نام و بررسی صلاحیت داوطلبان، سازوکارهای لازم (ترجیحاً از طریق سامانه) جهت دریافت سوابق و گزارش‌های اعضای مرکز و سایر اشخاص در خصوص داوطلبان را فراهم آورد.

تبصره- تصمیمات ستاد با رای اکثریت مطلق اعضا معتبر می‌باشد. در صورت تساوی آرا، رأی گروهی که مشتمل بر رأی رئیس ستاد باشد، معتبر خواهد بود و کلیه تصمیمات این ستاد در صورت عدم مخالفت رئیس مرکز لازم الاجرا خواهد بود.

ماده 34- هیأت مرکزی نظارت

به منظور نظارت بر کلیه فرآیندها، ابعاد و مراحل انتخابات، هیأت مرکزی نظارت متشکل از رئیس مرکز به عنوان رئیس هیأت، نماینده حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه، یکی از اعضای هیأت تعیین صلاحیت، رئیس شورای عالی کارشناسان و رئیس شورای عالی وکلای مرکز تشکیل می‌شود.

تبصره- تصمیمات هیأت با رای اکثریت مطلق اعضا معتبر می‌باشد. در صورت تساوی آرا، رأی گروهی که مشتمل بر رأی رئیس هیأت باشد، معتبر خواهد بود.

ماده 35- طرق نظارت هیأت مرکزی نظارت

هیأت مرکزی نظارت از طرق مختلفی از جمله موارد ذیل بر حسن اجرای انتخابات نظارت می‌کند:

الف - رسیدگی به گزارش‌های هیأت‌های اجرایی و نظارت بر انتخابات؛

ب - اعزام بازرسان مستقل در صورت لزوم برای رسیدگی به شكایات مربوط از هیأت‌های اجرایی و نظارت؛

ج - رسیدگی نهایی به شكایات و پرونده‌ها و مدارك انتخابات؛

د - تعیین ناظر در تمام هیأت‌های مربوط به انتخابات؛

ماده 36- هیأت اجرایی انتخابات

به منظور اجرای کلیه مراحل انتخابات و بررسی اولیه صلاحیت داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و بازرسان، هیأت اجرایی انتخابات در هر استان مرکب از سه عضو به ترتیب یک نفر نماینده معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز به عنوان رئیس، یک وکیل به انتخاب هیأت مدیره مرکز استانی وکلا و یک کارشناس رسمی به انتخاب هیأت مدیره مرکز استانی کارشناسان تشکیل می‌شود.

تبصره 1- عضویت اعضای هیأت مدیره و بازرسان و داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و بازرسی در هیأت اجرایی، ممنوع است.

تبصره 2- هیأت مدیره موظف است محل و امکانات مرکز را جهت برگزاری جلسات هیأت اجرایی و ایفای وظایف محوله در اختیار هیأت مزبور قرار دهند.

تبصره 3- لیست اعضای هیأت­های اجرایی منتخب هیأت­های مدیره استانی پیش از ابلاغ به عضو، جهت اظهار نظر به ستاد انتخابات مرکز اعلام و در صورت عدم مخالفت ظرف یک هفته، به عضو منتخب اعلام  می­گردد.

ماده 37- وظایف هیأت اجرایی انتخابات

وظایف و اختیارات هیأت اجرایی انتخابات به شرح ذیل است:

1. اطلاع رسانی و هماهنگی اطلاعاتی در برگزاری انتخابات در مرکز استان؛
2. اخذ استعلام از مراجع مختلف در زمینه صلاحیت داوطلبان؛
3.  بررسی اولیه صلاحیت داوطلبان از حیث دارا بودن شرایط قانونی؛
4. ارائه نتیجه اولیه بررسی صلاحیت‌ها به هیأت نظارت بر انتخابات؛
5. برگزاری انتخابات زیر نظر هیأت نظارت بر انتخابات.

تبصره- هیأت اجرایی مکلف است در دفتر هیأت مدیره و حسب مورد در دفاتر نمایندگی شهرستان با تأیید و نظارت هیأت نظارت بر انتخابات، تجهیزاتی جهت برگزاری انتخابات الکترونیکی موضوع این دستورالعمل برای آن دسته از اعضایی که از تجهیزات لازم برخوردار نیستند، فراهم آورد.

ماده 38- هیأت نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی

به منظور نظارت بر فرایند انتخابات و کلیه امور مربوطه در سطح استان، هیأت نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی مركب از رئیس كل دادگستری استان یا رئیس اداره نظارت بر وکلا کارشناسان رسمی و مترجمین به نمایندگی وی به عنوان رئیس، معاون منابع انسانی دادگستری کل استان، ‌نماینده حفاظت و اطلاعات دادگستری استان، نماینده معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز به عنوان دبیر، یکی از دادیاران مرکز استان به انتخاب دادستان مرکز، تشکیل می‌گردد.

تبصره1- عضویت اعضای هیأت مدیره و بازرسان و داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و بازرسی در هیأت نظارت بر انتخابات ممنوع است.

تبصره 2- جلسات هیأت نظارت بر انتخابات مطابق نظر رئیس هیأت در محل دادگستری استان تشکیل می‌شود.

ماده 39- وظایف هیأت نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی

وظایف و اختیارات هیأت نظارت و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی به شرح ذیل است:

1. بررسی صلاحیت داوطلبان هیأت مدیره استانی و بازرسی؛
2. نظارت بر انتخابات هیأت مدیره استانی و بازرسان هیأت مدیره؛
3. رسیدگی به شکایات انتخاباتی؛
4. رسیدگی به اعتراضات نسبت به عدم تأیید صلاحیت‌ها؛
5. انجام سایر تکالیفی که در این دستور العمل مذکور است.

ماده 40- شرایط نامزد های  انتخابات

داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و بازرسان باید دارای شرایط ذیل باشند:

الف) شرایط عمومی:

1. اعتقاد و التزام عملی به احكام اسلام، قانون اساسی و ولایت فقیه؛
2. عدم سوء پیشینه موثر کیفری و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی؛
3. عدم وابستگی به گروه‌های غیرقانونی؛
4. عدم اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان؛
5. عدم سوء شهرت؛

   ب) شرایط تخصصی:

1. داشتن پروانه فعال؛
2. داشتن حداقل چهار سال سابقه وکالت دادگستری یا کارشناسی رسمی دادگستری ؛
3. عدم محکومیت قطعی انتظامی درجه 3 و بالاتر ظرف چهار سال منتهی به تاریخ برگزاری انتخابات و عدم محکومیت قطعی درجه 1 و 2 ظرف یکسال منتهی به تاریخ برگزاری انتخابات؛
4. عدم تعلیق از فعالیت به تایید دادسرای انتظامی مرکز؛
5. استقرار عملی یا تمرکز فعالیت در حوزه قضایی مربوطه؛
6. عضویت در سامانه شفافیت مرکز؛
7. همکاری در ارائه خدمات معاضدتی به تایید کمیسیون مربوطه و یا همکاری جایگزین معاضدت با مرکز یا هیأت مدیره‌های استانی؛

تبصره1- نامزدی همزمان برای عضویت در هیئت مدیره و سمت بازرسی ممنوع است.

تبصره 2- اعضای دادسرای انتظامی مرکز حق اعلام کاندیداتوری در انتخابات هیأت مدیره و بازرسی را ندارند، مگر اینکه حداقل شش ماه مانده به اتمام دوره هیأت مدیره از سمت خود استعفا نمایند.

تبصره3- اعضایی که به انفصال موقت از خدمات قضایی یا خدمات دولتی و عمومی محکوم شده اند، از داوطلبی عضویت در هیأت مدیره و بازرسی در طول دوره محکومیت، محروم می‌باشند.

ماده 41- شرایط انتخاب کنندگان

کلیه اعضای مراکز استانی که دارای پروانه فعال و مربوط به حوزه قضایی استانی که در انتخابات آن شرکت می­کنند باشند، حق دارند در انتخابات هیأت مدیره و بازرسی شرکت نمایند.

تبصره- کارآموزان وکالت می‌توانند در انتخابات هیأت مدیره به عنوان رأی دهنده شرکت کنند.

ماده 42- کیفیت برگزاری انتخابات

انتخابات به صورت مستقیم، الکترونیکی و یک مرحله‌ای برگزار خواهد شد و ملاک انتخاب نامزدها اکثریت نسبی می‌باشد. از واجدین شرایط انتخاب شدن کسانی که دارای رأی بیشتر هستند عضو اصلی و کسانی که بعد از اعضاء اصلی بیش از سایرین دارای رأی می‌باشند به تعداد مقرر عضو علی‌البدل هستند. به منظور حمایت از حضور نماینده گروه­های کارشناسی مختلف در هیأت مدیره، حداکثر سهمیه هر رشته معادل نسبت تعداد کارشناسان آن رشته به کل کارشناسان مرکز در آن استان بعلاوه یک خوهد بود. براین اساس داوطلبان هر رشته صرفاً در سقف سهمیه رشته مزبور حق عضویت در هیأت مدیره را خواهند داشت و داوطلبانی که بیشترین رأی را کسب نموده اند تا میزان سهمیه رشته مزبور برای عضویت در هیأت مدیره انتخاب می‌شوند و مابقی کرسی­ها به دارندگان بیشترین رأی در سایر رشته­ها تخصیص یافته و بر این اساس اعضای هیأت مدیره تا نفر آخر انتخاب خواهند شد.

ماده 43- ثبت نام داوطلبان و نحوه أخذ رأی

داوطلبان عضویت در هیأت مدیره یا بازرسی باید ظرف مدت هفت روز از تاریخ انتشار دستور شروع به کار ستاد انتخابات، به سامانه الكترونیكی كه توسط مرکز جهت ثبت‌نام و اجرای انتخابات راه‌اندازی شده است، مراجعه و ضمن تكمیل پرسشنامه‏ مخصوص اعلام داوطلبی، مدارك و گواهینامه‌های مربوطه را بارگذاری و با أخذ شناسه (كد) رهگیری دریافت کنند.

أخذ رأی از اعضا نیز با استفاده از پروفایل اختصاصی هر یک از اعضا در سامانه الکترونیکی مرکز خواهد بود.

تبصره 1- مراکز استانی موظفند با اعلام مرکز، قبل از صدور دستور شروع انتخابات درخصوص نحوه اجرای حکم این ماده از طریق مراکز استانی به عموم اعضای مراکز استانی اطلاع‌رسانی کند.

تبصره 2- عدم تكمیل پرسشنامه‏ مخصوص اعلام داوطلبی و عدم بارگذاری مدارك و گواهینامه‌های مربوطه و و سایر مواردی که به تشخیص مرکز الزامی خواهد بود در موعد مقرر جهت تأیید نهایی ثبت‌نام، به‌منزله عدم‌‌ ثبت‌نام است. در صورت نقص در سامانه مزبور، ثبت‌نام به‌صورت حضوری در هیأت اجرایی انجام می‌گیرد.

تبصره 3- اطلاعات سامانه ثبت نام باید به­صورت همزمان در اختیار هیأت‌های اجرایی و نظارت بر انتخابات قرار گیرد.

ماده 44- بررسی صلاحیت داوطلبان

نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان به شرح ذیل می‌باشد:

الف- هیأت اجرایی مکلف است پس از وصول مشخصات داوطلبان، روزانه در مهلت ثبت نام لیست کامل آنان را تهیه و به اداره‏ اطلاعات استان، دادستان استان، مسئول حفاظت و اطلاعات دادگستری استان و دادسرای انتظامی استان ارسال نماید. مراجع مزبور موظفند ظرف ده روز نتیجه‏ی بررسی را با دلیل و سند به هیأت اجرایی اعلام نمایند.

ب- هیئت‏ اجرایی موظف‏ است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت ثبت‏نام با توجه به نتایج به‏دست‏آمده از بررسی‏های لازم در محل و با استفاده از نتایج اعلام‏شده توسط مراجع استعلامی، صلاحیت داوطلبان در رابطه با شرایط مذکور در این دستورالعمل را مورد رسیدگی قرار داده و نتیجه را به همراه کلیه اسناد و مدارک و نتایج استعلامی به هیأت‏ نظارت بر انتخابات اعلام نماید.

ج- هیأت نظارت بر انتخابات باتوجه به نتایج بررسی هیأت اجرایی، ظرف مهلت ده روز صلاحیت داوطلبان را بررسی و تصمیم خود مبنی‏بر تأیید یا ردّ صلاحیت داوطلبان را به صورت محرمانه به نام‏بردگان ابلاغ و همراه با مستندات مربوطه نزد هیأت مرکزی نظارت و ستاد انتخابات مرکز ارسال نماید.

تبصره 1- در صورتی که مراجع استعلامی در مهلت مقرر به استعلامات انجام شده پاسخ ندهند، هیأت اجرایی مراتب را به هیأت نظارت بر انتخابات اعلام می‌نماید و هیأت مزبور بر اساس اطلاعات کسب شده، رأساً تصمیم مقتضی را اتخاذ خواهد نمود.

تبصره 2- در صورتی که هیأت اجرایی در موعد مقرر نتایج بررسی‌های خود را نزد هیأت نظارت بر انتخابات استان ارسال ننماید، هیأت نظارت بر انتخابات رأساً براساس بررسی‌های خود، نسبت به صلاحیت داوطلبان اظهارنظر می‌نماید.

د- داوطلبان ردّ صلاحیت یا عدم احراز صلاحیت شده در صورت اعتراض می­توانند از طریق سامانه و ظرف مهلت پنج روز همراه با مستندات دارا بودن شرایط قانونی، به ستاد انتخابات مرکز شکایت نمایند. این ستاد ظرف مهلت پانزده روز پس از اظهارنظر هیئت‏ نظارت، نظر قطعی و نهایی خود را درخصوص تأیید یا ردّ صلاحیت داوطلبان، به آنها اعلام خواهد نمود. ستاد انتخابات مرکز عند اللزوم نسبت به دعوت و استماع اظهارات معترضین اقدام خواهد کرد.

هـ- داوطلبانی که صلاحیت آنها توسط هیأت نظارت بر انتخابات تأیید شده باشد، لکن صلاحیت آن‌ها از سوی ستاد انتخابات مرکز رد شده باشد، می‌توانند ظرف مهلت پنج روز از اعلام نتایج، از طریق سامانه به هیأت مرکزی نظارت اعتراض نمایند.

تبصره1- در مواردی که ضمن بررسی­های هیأت نظارت مشخص شود که هر یک از نامزدهای عضویت در هیأت مدیره یا بازرسی، مرتکب تخلفاتی شده که مورد رسیدگی قرار نگرفته و یا شرایط صدور پروانه وکالت یا کارشناسی را از دست داده­اند، هیأت مزبور موظف است موضوع را به همراه کلیه اسناد و مدارک جهت بررسی حسب مورد نزد دادسرای انتظامی مرکز یا هیأت تعیین صلاحیت ارسال نماید.

تبصره 2- هیأت مرکزی نظارت موظف است در صورتی که پس از مواعد مذکور به اسناد و مدارک جدیدی دست یابد که در نتیجه بررسی صلاحیت داطلبان مؤثر است، در تصمیم خود تجدید نظر نماید.

و- هیات مرکزی نظارت ظرف مهلت 10 روز پس از مهلت اعتراض مقرر شده در بند فوق، ضمن رسیدگی به اعتراضات نظر قطعی و نهایی خود را مبنی بر تایید یا رد صلاحیت کلیه داوطلبان اعلام خواهد نمود.

ز- ستاد انتخابات مرکز موظف است پس از پایان مهلت‌های فوق ضمن اعلام نتایج نهایی بررسی صلاحیت‌ها به داوطلبان، اسامی داوطلبانی که صلاحیتشان به تأیید رسیده است را پس از اظهارنظر هیأت مرکزی نظارت، از طریق هیأت اجرایی در پایگاه اطلاع رسانی مرکز استان منتشر نماید.

ماده 45- تخلف اعضای هیأت‌های اجرایی و نظارت

در صورتی‏که اعضای هیئت‏اجرایی وکلا و کارشناسان عضو هیأت نظارت بر انتخابات در بررسی صلاحیت داوطلبان و سایر وظایف خود مقررات این دستورالعمل را رعایت ننمایند، مراتب از سوی هر یک از اعضا جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز اعلام می‌شود. درصورتی که به تشخیص معاونت مزبور، این موارد موجب اخلال در فرآیند انتخابات شود، معاونت مزبور تصمیم مقتضی را اتخاذ خواهد نمود و موضوع جهت رسیدگی به مراجع انتظامی ذی ربط حسب مورد ارسال خواهد شد.

ماده 46- تبلیغات

نامزدها در تبلیغات انتخاباتی ملزم به رعایت شئونات حرفه ای، اخلاق اسلامی و قانون می‌باشند و می‌بایست خلاصه ای از سوابق تحصیلی، اعتباری، پژوهشی، علمی، تجربی، حرفه ای و اجتماعی و نظایر آن را به همراه مدارک مثبته، به هیأت اجرایی ارائه دهد تا پس از ارزیابی، به منظور اطلاع رأی دهندگان در پایگاه اطلاع رسانی مرکز استان منتشر شود.

نامزدها در تبلیغات خود باید از ارائه هرگونه اطلاعات نادرست، توهین و افترا به دیگران یا ارائه وعده­های خارج از حوزه اختیارات هیأت مدیره خودداری نمایند.

هر گونه تخلف علاوه بر قابلیت تعقییب انتظامی به عنوان سوء رفتار حرفه ای و اخلاقی، از موجبات بررسی مجدد صلاحیت نامزدها توسط هیأت مرکزی نظارت خواهد بود.  

تبصره- ارائه لیست مشترک نامزدهای هیأت مدیره با نامزدهای بازرسی ممنوع بوده و تخلف انتخاباتی محسوب می‌شود.

ماده 47- اعلام نتایج اولیه انتخابات

ستاد انتخابات مرکز پس از پایان رأی‌گیری در اولین زمان ممکن، و پس از تائید هیأت نظارت بر انتخابات، نتایج اولیه انتخابات را مشتمل بر تعداد کل آراء مأخوذه و آراء اختصاص یافته به هر نامزد به تفکیک اعضای هیأت مدیره و بازرسان هیأت مدیره اعلام می‌کند.

ماده 48- رسیدگی به شکایات انتخاباتی

پس از برگزاری انتخابات هیأت مدیره و بازرسان و اعلام نتایج، هر یك از نامزدها از طریق سامانه مرکز ظرف مدت 3 روز حق اعتراض به صحت برگزاری انتخابات با ارائه مدارک و مستندات به ستاد انتخابات را دارد. ستادمزبور با بررسی اعتراضات واصله و انجام تحقیقات لازم و سایر مدارك ظرف مدت 10 روز از پایان مهلت اعتراض، با کسب نظر از هیأت مرکزی نظارت، نتایج بررسی اعتراضات را اعلام می‌نماید و در صورت احراز تخلف مؤثر در نتیجه با تأیید هیأت مرکزی نظارت، حسب مورد انتخابات را كلاً یا جزئاً نسبت به تمام یا برخی از نامزدها ابطال می‌كند.

تبصره- در صورت ابطال نتیجه انتخابات، تجدید انتخابات مطابق مقررات این دستورالعمل، نهایتا ظرف دو هفته از اعلام ابطال با همان نامزدهای عضویت در هیأت مدیره بجز افرادی که ابطال منتسب به اقدامات آنها بوده صورت خواهد گرفت. تشخیص این امر بر عهده هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات است. در صوتی که تعداد داوطلبان کمتر از نصاب مقرر برای عضویت در هیأت مدیره شود کل فرآیند انتخابات مجدد با اعلام مرکز حداکثر دو هفته پس از اعلام ابطال انتخابات تکرار می‌شود. در این صورت، تا تعیین هیأت مدیره و بازرسین جدید به صورت کامل، هیأت مدیره و بازرسین سابق انجام امور محوله را بر عهده خواهند داشت، مگر اینکه تخلفاتی که منجر به ابطال نتیجه انتخابات شده است به افراد مزبور قابل انتصاب باشد. در این صورت معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز با أخذ نظر از رئیس مرکز، تصمیم مقتضی را اتخاذ خواهد نمود.

ماده 49- رسیدگی به تخلفات انتخاباتی

هیأت‌های اجرایی مکلفند در صورت اطلاع از تخلف در جریان انتخابات، پرونده مواردی که جنبه انتخاباتی دارد را نزد هیأت نظارت بر انتخابات استان و مواردی که جنبه انتظامی دارد را نزد دادسرای انتظامی مرکز یا استان حسب مورد ارسال نماید و کلیه موارد را به اطلاع ستاد انتخابات مرکز برسانند. دادسرای انتظامی موظف است ظرف یک هفته تحقیقات لازم را انجام داده ونتایج را جهت صدور رأی نزد دادگاه بدوی انتظامی ارسال نماید و مرجع مزبور موظف است ظرف یک هفته اقدام به صدور رأی نماید.

مبحث هفتم- منابع و امور مالی

ماده 50- مقررات مالی و معاملاتی

مقررات مالی و معاملاتی مراکز استانی از جمله سال مالی، نحوه دریافت و پرداخت، چگونگی تنظیم و تصویب بودجه و صورت‏ها و گزارش‌های مالی مراکز استانی و نحوه نظارت بر آن‌ها، انواع معاملات و نحوه انجام آنها، به‌موجب دستورالعملی است که به تصویب رئیس مرکز می‌رسد.

ماده 51- بودجه مراکز استانی  

بودجه مراکز استانی مشتمل بر دو بخش منابع و مصارف است که توسط رئیس هیأت مدیره پیش از سال مالی جدید به هیأت مدیره پیشنهاد می‌گردد. هیأت مدیره مکلف است در بودجه سالیانه سهم منابع درآمدی و محل مصرف آن را به نحو دقیق و جزئی مشخص کند.

تبصره- درصورتی که به هرعلت بودجه سالانه در موعد مقرر تصویب نگردد، هیأت مدیره مکلف به تصویب بودجه چند دوازدهم می‌باشد.

ماده 52- منابع مالی مراکز استانی

منابع مالی مراکز استانی عبارت است از  :

الف- درآمدهای عمومی

1. سهم درآمد حاصل از صدور و تمدید پروانه اعضا؛
2. درآمد حاصل از نقل و انتقال اعضا مطابق دستورالعمل مربوطه؛
3. سهم استان از مجموع پنج درصد سهم مرکز از درآمد اعضا موضوع ماده 3 آئین نامه اجرایی مرکز؛

ب- درآمدهای اختصاصی

1. درآمد حاصل از ارائه خدمات علمی و آموزشی، از قبیل برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی، همایش‌ها و سمینارها؛
2. درآمدهای حاصل از فروش کتب، نشریات و ملزومات مرتبط با حرفه وکالت یا کارشناسی از قبیل وکالت نامه و اقلام مربوطه؛
3. هدایا و کمک‏های اشخاص و اموال و درآمدهای ناشی از وصایا و موقوفات؛
4. درآمدهای غیر عملیاتی از قبیل سود ناشی از سپرده‌های بانکی و غیره.

تبصره ـ دریافت هرگونه كمك و امکانات از اشخاصی که تابعیت غیر ایرانی دارند ممنوع است.

ماده 53- نحوه تخصیص منابع

نحوه تخصیص منابع به مراکز استانی به شرح ذیل است:

الف- تخصیص درآمدهای اختصاصی به صورت صد در صد و با تصویب هیأت مدیره می‌باشد.

ب- تخصیص درآمدهای عمومی توسط مرکز و مبتنی بر گزارش عملکرد هیأت مدیره مرکز استانی مربوطه می‌باشد.

ماده 54- هزینه‌ها

تخصیص منابع مرکز استانی مبتنی بر سرفصل‌های هزینه‌ای ذیل می‌باشد:

1. هزینه حقوق و دستمزد؛
2. هزینه‌های عملیاتی؛
3. ملزومات مصرفی؛
4. هزینه عمومی و اداری
5. هزینه‌های مالی؛
6. سایر هزینه‌های غیر عملیاتی.

ماده 55- صورت های مالی

رئیس هیأت مدیره موظف است با هماهنگی مسئول مالی، صورت‌های مالی مرکز استان را مشتمل بر درآمدهای عمومی و اختصاصی و سرفصل‌های هزینه‌ای مطابق دستورالعمل مالی تهیه و به بازرس، حسابرس رسمی، مجمع عمومی و مرکز ارائه کند.

ماده 56- حساب مرکز

کلیه درآمدهای مراکز استانی به حساب مرکز استان، واریز می‌گردد. برداشت از حساب مذکور وفق بند 10 ماده 20 این دستورالعمل می‌باشد.

مبحث هشتم- سایر موارد

ماده 57- سلب عضویت اعضای هیأت مدیره و بازرسان

 عضویت اعضای هیأت مدیره و بازرسان در موارد زیر زایل می‏شود:

1. فوت؛
2. حجر؛
3. تودیع پروانه؛
4. غیبت در چهار جلسه متوالی یا هشت جلسه متناوب در جلسات هیأت مدیره بدون عذر موجه بنا به تشخیص معاونت بازرسی و امور استانها و هیأت مدیره؛
5. استعفا پس از تصویب هیأت مدیره (در مورد عضو هیأت مدیره) و تأیید مرکز؛
6. در مورد بازرسان با تشخیص معاونت بازرسی و امور استانها؛
7.  محکومیت قطعی كیفری در جرایم عمدی به مجازات‌های درجه هفت و بالاتر؛
8. محکومیت قطعی انتظامی درجه 3 و بالاتر؛
9. محکومیت به انفصال دائم از خدمات قضایی یا خدمات دولتی و عمومی؛
10. تغییر محل اقامت و فعالیت از استان مربوطه؛
11.  از دست دادن شرایط موضوع بند «الف» و اجزاء «1»، «3»، «5» و «6» بند «ب» ماده (40) به تشخیص مراجع انتظامی یا هیأت تعیین صلاحیت مرکز.

تبصره ۱- رییس هیأت مدیره مكلف است در خصوص بند «4» دلایل عدم حضور را كتباً دریافت و ضمیمه صورت جلسه نماید. در هر حال غیبت بیش از چهار ماه هر چند با عذر موجه به منزله استعفاء است.

تبصره 2 - به منظور رسیدگی به تخلفات اداری و صلاحیت های مدیریتی رئیس و اعضای هیأت مدیره های استانی کمیسیون بازرسی و نظارت بر هیأت مدیره ها و کمیسیون ها و کمیته های استانی به ریاست معاونت بازرسی و عضویت معاونت‌های وکلا و کارشناسان رسمی مرکز و رؤسای شوراهای عالی و مدیر حفاظت و اطلاعات مرکز تشکیل می‌گردد. این کمیسیون می‌تواند نسبت به سلب عضویت، برکناری رئیس و اعضا و یا انحلال هیأت مدیره یا سایر تصمیمات مقتضی به این منظور اقدام نماید.

تبصره 3- جهات زیر عذر موجه محسوب می­شود:

1. ابتلاء خود یا همسر یا اقربای درجه یك به بیماری‌ که مانع از حرکت است؛
2. فوت همسر یا یکی از اقربا تا درجه دوم از طبقه دوم؛
3. ابتلا به حوادث مهم از قبیل حریق و امثال آن؛
4. عدم امکان تردد یا حضور در جلسه به واسطه حوادث قهری مانند طغیان رودخانه و امراض مسری و سایر اتفاقات خارج از اراده؛
5. حضور در جلسه دادرسی درصورت عدم امکان جایگزین مطابق قوانین و مقررات.
6. ماموریت از سوی مرکز

تبصره 3- در خصوص رئیس هیأت مدیره و بازرسان تشخیص جهات عذر موجه با معاونت  بازرسی و امور استان‌های مرکز است.

ماده 58- جایگزینی اعضای هیأت مدیره و بازرسان

در صورت سلب عضویت هر یک از اعضای هیأت مدیره یا سلب سمت هر یک از بازرسان، عضو یا بازرس علی‏البدل با اولویت تعداد رأی، جایگزین وی می‏شود. در صورت عدم وجود عضو علی‏البدل، فردی كه در انتخابات، پس از آخرین منتخب، حائز اكثریت آراء شده جایگزین می‌گردد و حکم وی توسط رئیس مرکز صادر می‌شود.

ماده 59- انتشار گزارش‌ها و  مصوبات

هیأت مدیره هر استان مکلف است پایگاه الکترونیکی مرکز استان را جهت اطلاع‌رسانی به اعضا و سایر اموری که در مقررات پیش‌بینی شده، با هماهنگی روابط عمومی مرکز راه‌اندازی نماید. رئیس هیأت مدیره موظف است تمامی گزارش‌‌ها و مصوبات ذیل را ظرف دو هفته در پایگاه مزبور منتشر و در دسترس عموم قرار دهد.

1. کلیه مصوبات و صورتجلسات مجمع عمومی؛
2. کلیه مصوبات و صورتجلسات هیأت مدیره؛
3. آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها و شیوه‌نامه‌ها و کلیه ابلاغیه‌های مرکز و مکاتباتی که مبنای عمل هیأت مدیره است؛
4. تعرفه‌ها و نرخ‌های مصوب برای ارائه خدمات، مرجع تصویب آن‌ها و نحوه وصول آن‌ها؛

تبصره1- مصوبات و تصمیمات هیأت مدیره در مواردی که تکلیفی جهت اعضا ایجاد می‌نماید، یک هفته پس از انتشار در پایگاه موضوع این ماده لازم الاجرا می‌شود.

تبصره 2- مرکز استانی با تصویب هیأت مدیره از انتشار برخی از مصوبات که جنبه محرمانه دارد معاف می­شوند.

ماده 60- مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی و اداری اعضای ارکان مراکز استانی

مرجع تعقیب و رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای هیأت مدیره، بازرسان و دادیار انتظامی مرکز استان دادسرا و دادگاه انتظامی مستقر در مرکز می‌باشد.

تبصره 1- مرجع تعقیب و رسیدگی به تخلفات اداری اعضای هیأت مدیره‌های استانی و بازرسان، هیأت رسیدگی به تخلفات مستقر در مرکز است.

تبصره 2- هر یک از اعضای مراکز استانی در صورت کشف تخلف یا سوءاستفاده از موقعیت یا رفتار خلاف شئونات حرفه‌ای هریک از اعضای هیأت مدیره یا بازرسان، می‌توانند مستندات مربوطه را نزد دادسرای انتظامی مرکز ارسال نمایند. در صورت احراز سوء استفاده از موقعیت یا تخلف یا رفتار خلاف شئونات حرفه‌ای هر یک از اعضاء هیئت مدیره یا بازرسان، پرونده حسب مورد به دادگاه انتظامی یا واحد بازرسی و امور استان‌ها ارجاع خواهد شد.

فصل سوم- شوراهای عالی وکلا و کارشناسان رسمی مرکز

ماده 61– ترکیب شورای عالی

شوراهای عالی وکلا و کارشناسان رسمی مرکز به تفکیک به منظور برنامه‌ریزی، ایجاد هماهنگی و وحدت رویه میان مراکز استانی به ترکیب ذیل تشکیل می‌گردد:

الف- 12 نفر به انتخاب اعضای هیأت مدیره و بازرسین مراکز استانی مربوطه که از این میان ده نفر به عنوان عضو اصلی و دو نفر به عنوان بازرس انتخاب می­گردند؛ در زمان ثبت نام نامزدها باید بین عضویت در شورای عالی و بازرسی یک مورد را انتخاب نمایند؛ دو نفر نامزدی که بعد از آخرین عضو اصلی شورای عالی بیشترین آرا را کسب کرده اند به عنوان عضو علی البدل و یک نفر بعد از آخرین بازرس نیز به عنوان عضو علی البدل بازرسی انتخاب می­گردند

 ب-  3 نفر به انتخاب رئیس مرکز؛

پ- معاونت مربوطه وکلا و کارشناسان رسمی در مرکز به عنوان عضو اصلی و دبیر؛    

تبصره 1- مدت عضویت در شورای عالی 3 سال می‌باشد و انتخاب‏ مجدد آن‌ها به‏صورت‏ متوالی،‏ تنها برای‏ یک‏ دوره بلامانع است.

تبصره 2- رئیس شورا توسط رئیس مرکز و به مدت یک سال منصوب می‌گردد.

تبصره 2- اولین جلسه شورای عالی، حداكثر پانزده روز پس از انتخاب اعضای موضوع بند «الف» تشكیل می گردد و از بین خود دو نفر را به عنوان نواب رئیس با اکثریت آراء انتخاب می‌کنند.

تبصره 3- دو نفر از بازرسین که از بین بازرسان هیئت مدیره ها کاندید شده اند انتخاب و به عنوان بازرس شورای عالی انتخاب می­گردند. بازرس موظف است با همکاری معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز، نسبت به حسن جریان امور در شورای عالی نظارت کند.

تبصره 4-  جلسات شورا در هر ماه یك بار تشكیل و با حضور 10 نفر از اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات آن با رأی اکثریت حاضران اتخاذ می شود. در صورت ضرورت با تشخیص دبیر یا رئیس شورای عالی جلسات فوق العاده تشكیل خواهد شد.

تبصره 5- دبیر شورا عهده‌دار دعوت از اعضاﺀ برای تشكیل جلسه، تنظیم دستور جلسات و اداره آن خواهد بود.

ماده 62- انتخابات  اعضای شورای عالی

انتخابات اعضای موضوع بند «الف» ماده (62) از طریق پایگاه الکترونیکی مرکز و توسط معاونت بازرسی و امور استان‌های مرکز برگزار خواهد شد.

تبصره - داوطلبان عضویت در شورای عالی باید پس از اعلام ستاد انتخابات مرکز از طریق مراجعه به پایگاه الکترونیکی مرکز اقدام به ثبت نام نمایند. اسامی نهایی داوطلبان پس از بررسی صلاحیت‌ها و تایید رئیس مرکز حداقل بیست روز قبل از برگزاری انتخابات از طریق پایگاه مزبور منتشر خواهد شد.

ماده 63– شرایط اعضای شورای عالی

داوطلبان عضویت در شورای عالی باید علاوه بر شرایط اعضای هیأت مدیره و بازرسان مراکز استانی حداقل واجد یکی از شرایط ذیل باشند:

1. مرتبه علمی دانشیاری و استاد تمامی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛
2. سابقه تصدی مقامات موضوع ماده 71 قانون مدیریت خدمات کشوری و همطرازان آن‌ها به تشخیص مرکز؛
3. سابقه تصدی ریاست یا معاونت دادگستری‌ کل استان‌ها؛
4. سابقه حداقل یک سال ریاست یا نایب رئیسی هیأت مدیره‌های استانی؛
5. سابقه تصدی معاونت حقوقی در سطح ملی در یکی از نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌هابه تشخیص مرکز؛
6. سابقه تصدی ریاست و دبیر کمیسیون‌ها، گروه‌ها و کمیته‌های کارشناسی مرکز؛
7. افرادی که خدمات شایسته‌ای به مرکز ارائه داده‌ و واجد سوابق مدیریتی یا حرفه‌ای برجسته ای با تأیید رئیس مرکز باشند.

تبصره 1-  در صورت  بروز شرایط زیر عضویت فرد سلب خواهد شد:

 فوت، استعفاء، حجر، محکومیت قطعی كیفری در جرایم عمدی به مجازات‌های درجه هفت و بالاتر، محکومیت قطعی انتظامی درجه 3 و بالاتر، انفصال دائم از خدمات قضایی یا خدمات دولتی و عمومی و عدم صلاحیت هر یک از اعضاء به جهت از دست دادن شرایط قانونی

تبصره 2- هریک از اعضای موضوع بند «الف» ماده (62) می‌تواند از عضویت در شورای عالی استعفا دهد و پذیرش استعفای آن‌ها موکول به تصویب شورای عالی و تأیید رئیس مرکز است.

ماده 64- وظایف شورای عالی

وظایف شورای عالی ارائه پیشنهاد در امور زیر می­باشد:

1. سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در خصوص آزمون‌های سالیانه مرکز و برگزاری آزمون پس از اخذ مجوزهای لازم از رئیس مرکز و هیأت نظارت مرکز؛
2. ایجاد هماهنگی و رویه واحد در اجرای وظایف مراکز استانی؛  
3. ایجاد وحدت رویه در امور مربوط به وکالت و کارشناسی رسمی؛
4. نمایندگی مراکز استانی در حمایت از كلیه امور صنفی مربوط به وکالت یا کارشناسی رسمی حسب مورد در سطح ملی؛
5. تدوین، تنقیح و اصلاح سیاست‌ها، خط‌مشی‌ها، برنامه‌های کوتاه مدت و بلندمدت مرکز در حوزه وکلا و کارشناسان رسمی؛
6. سیاستگذاری در جهت ارتقای سطح علمی کارآموزان، وکلا و کارشناسان؛
7. تدوین و تصویب مرامنامه شئون و رفتار حرفه‌ای وکالت یا کارشناسی رسمی؛
8. سیاستگذاری و ارائه برنامه­های کلان در جهت حمایت از حقوق صنفی وکلا و کارشناسان؛
9. ارائه پیشنهاد در خصوص تشکیل و شرح وظایف کمیسیون‌های جدید و یا تلفیق کمیسیون‌ها در مرکز و مراکز استانی مربوطه؛
10.  دریافت نظرات و انتقادات نسبت به مقررات و آیین‌نامه‌های ابلاغی و ارائه پیشنهادات اصلاحی در حوزه قوانین، مقررات، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط؛
11.  ارائه سرفصل‌ها و اولویت‌های پژوهشی حوزه‌های ذی‌ربط؛
12. تدوین و تصویب نمونه قراردادهای وکالت، حق الوکاله، حق المشاوره و امثال آن.
13. ارائه پیشنهاد در خصوص افزایش یا کاهش تعداد حوزه‌های تخصصی وکالت؛
14. ارائه پیشنهاد تنسیق و به روزرسانی سرفصل‌های آموزشی حوزه ه‌های تخصصی وکالت؛
15. ارائه پیشنهاد در خصوص افزایش یا کاهش تعداد رشته‌ها و گروه‌های کارشناسی رسمی؛
16. ارائه پیشنهاد تنسیق و به روزرسانی فهرست صلاحیت‌ها در رشته‌های کارشناسی رسمی؛
17. نمایندگی مرکز در جلسات و همایش‌های ملی مربوط به وکالت و کارشناسی رسمی دادگستری و پیشنهاد نماینده جهت شرکت در مجامع منطقه‏ای و بین المللی مربوطه؛
18. رسیدگی به اختلافات بین مراکز استانی؛

تبصره 1- در خصوص بند «16» این ماده در صورتی كه دعوت یا عضویت مستقل برای هریك از مراکز استانی یا ستادی در مجامع مذكور وجود داشته باشد، هر مرکز یا واحد به صورت مستقل نماینده خود را معرفی می كند.

تبصره 2- مصوبات و تصمیمات شورای عالی در چارچوب سیاست‌ها و مقررات مرکز پس از تایید رئیس مرکز، لازم‌الاتباع می‌باشد. مصوبات و تصمیمات مزبور پس از تأیید در پایانه الکترونیکی مرکز منتشر  و ظرف پانزده روز پس از انتشار برای تمامی مراکز استانی لازم الاجراء است.

تبصره 3- وظایف و صلاحیت‌های شورای عالی نافی مسئولیت مراکز استانی در انجام وظایف خود نخواهد بود.

تبصره 4- شورای عالی می­تواند جهت انجام وظایف مندرج در این ماده نسبت به تشکیل کمیسیون­های مورد نیاز اقدام نماید. این کمیسیون‌ها نمی‌توانند در موضوعات مرتبط با کمیسیونهای موجود در مرکز ایجاد شده یا صلاحیت مشابهی داشته باشند. هر کمیسیون دارای 5 عضو از اعضای فعال مرکز و یک رئیس است که توسط شورای عالی تعیین می‌شوند. دعوت از مشاوران ذی‌صلاح با تایید رئیس شورای عالی جهت حضور در کمسیون ها و عنداللزوم جهت شرکت در برخی از جلسات امکان پذیر می­باشد.

تبصره5- اداره امور داخلی شورای عالی همچون حدنصاب آرا، ترکیب کمسیون­ها، تعداد غیبت­ها و غیره بر اساس مصوبات داخلی شورای عالی خواهد بود.

ماده 65- دبیرخانه شورای عالی

دبیرخانه شورای عالی به منظور انجام امور اداری و هماهنگی‌های لازم در معاونت مربوطه مستقر خواهد بود.

ماده 66- هزینه‌های شورای عالی

 عضویت در شورای عالی افتخاری است و بابت عضویت و شركت در جلسات حق الزحمه ای پرداخت نمی‌شود. چنانچه یکی از اعضاﺀ به تشخیص و تصویب شورای عالی به صورت موظف در این شورا مشغول به كار گردند، با تصویب شورای یادشده و تأیید معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی مرکز حق الزحمه ای متناسب برای دوران اشتغال به آنان پرداخت می‌گردد.

تبصره- هزینه‌های جاری شورای عالی در بودجه‌ای كه همه ساله توسط شورای مزبور تصویب و به تأیید رئیس مرکز می‌رسد، از محل منابع مرکز تأمین می‌شود.

این دستورالعمل به پیشنهاد کمیسیون تدوین قوانین و مقررات مرکز، پس از أخذ نظر از هیأت مدیره‌های مراکز استانی، در تاریخ 1399/02/10 به تصویب رئیس مرکز رسیده و بنا بر پیشنهادات اصلاحی ارائه شده از سوی مراکز استانی، معاونتهای وکلا، کارشناسان رسمی و بازرسی و امور استان‌های مرکز، شورای عالی وکلا و شورای عالی کارشناسان رسمی مرکز در تاریخ 1400/04/20 اصلاح شده است؛ مشتمل بر 66 ماده و 88 تبصره و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراست.